Bu fotoğraf Helsinki’den: Üniversite Caddesi yazıyor, üstte Fince, altta İsveççe.
İsveççe, statüsü Finceye denk bir resmi dil Finlandiya’da. Zira ülkenin özellikle güney ve batı sahillerinde var. İsveç yakınlarındaki özerk Åland adalarının tek resmi dili İsveççe. Ülkenin geri kalan belediyelerinde ise dillerin resmi kullanımı, mahalli oranlara bağlı.
Ama ülkenin her yerinde herkes her iki dili de öğrenmek zorunda. Yani ana dilin Finceyse, İsveççe dersi mecburi. Bu mecburiyetin kalkması için vatandaşlarca hazırlanan kanun teklifi 62.000 imza toplamıştı. Bu sayı 50.000′i geçtiğinden kanun gereği parlamento bunu gündemine almak zorunda kaldı.
Üç büyük parti zaten İsveççenin rolünün korunmasından yana. Ülkenin en eski siyasi partilerinden, küçücük İsveçliler Partisi zaten öyle. Buna Yeşilleri de ekleyince İsveççeden rahatsız olan bir tek göçmen düşmanı, şahane isimli Gerçek Finler partisi kalıyor.
Partiler dışında, ülkenin belki de en saygın ismi olan, Nobel Barış Ödülü sahibi eski cumhurbaşkanı Martti Ahtisaari de ağırlığını İsveççeden yana koyup, İsveççeyi gevşek tutan Finleri .
Neyse ki göre Finlerin yarısı İsveççenin statüsünün korunmasından yana, ancak üçte biri bu durumdan rahatsız. göre ise Fince konuşan Finlerin %70′i İsveççenin ülkeden kaybolmasını istemiyor, en az %60′ı İsveççenin Fin toplumunun bir parçası olduğunu ve İsveççe konuşanların kamu hizmetlerini ana dillerinde alabilmesi gerektiğini düşünüyor, ama yarıdan fazlası kamuda İsveççe için fazla masrafa girildiği fikrinde.
Biraz karışık bir tablo ama olumlu yanları daha ağır basıyor gibi.
Eskiden bizde Belçika modeli konuşulurdu. Ancak ondan sonra Belçika’da Flamanlar ve Valonlar arasındaki gerginlik iyice tırmandı. Onlara kıyasla Finlandiya dil meselesini daha iyi idare ediyor gibi. Tabii arada önemli toplumsal ve tarihsel farklar da var, ama bunları inceleyerek dersler çıkarmakta fayda var bence.